Maashorst

“Door schade en schande wordt men wijs”, luidt een bekend gezegd. Mijn moeder gebruikte het vaak als ik iets doms gedaan had. Een andere uitdrukking is dat je “van fouten leert”. De vraag is of deze gezegdes ook van toepassing zijn op de gemeenteraad van Uden.

Op 22 december stemde een meerderheid van de raad in met de afrekening van het mislukte project Centrum West. Het berekende verlies kwam uit op 8 miljoen euro en de helft daarvan is voor rekening van de gemeente (lees: de Udenaren).

De SP stemde niet in. Een van de redenen daarvoor was dat het verlies feitelijk veel groter is. Uden heeft voor 15 miljoen aan grond en panden gekocht voor het project en heeft daarnaast nog andere kosten gemaakt. Die grond is in enkele jaren fors in waarde gedaald en het is nog maar de vraag of er binnen korte tijd kopers zijn; het gaat immers niet goed in de Nederlandse winkelcentra en ook in Uden is al de nodige leegstand. Bovendien: om de grond te kunnen verkopen moet de gemeente nog vele miljoenen investeren in infrastructuur. Het verlies is dus veel groter dan de berekende 8 miljoen.

Een andere reden om niet in te stemmen is veel wezenlijker. Het is namelijk niet voor de eerste keer dat Uden het schip in gaat door samenwerking met projectontwikkelaars. Voorbeelden: het zwembad werd veel duurder dan beloofd, vooral voor recreatieve zwemmers en ouderen. Het Brabantplein en de parkeergarage eronder hebben na oplevering veel meer geld gekost dan afgesproken en nog steeds zijn de (water)problemen niet opgelost. De wijk Groenewoud werd ook ontwikkeld door samenwerking met een ontwikkelaar en daar zijn na afloop veel extra kosten ontstaan omdat de riolering niet goed (lees: te goedkoop) was aangelegd. In al deze voorbeelden was er sprake van zogenaamd ‘publiek-private samenwerking’ (PPS), waarbij een projectontwikkelaar taken uitvoert die normaal gesproken door de gemeente gedaan worden.

De SP heeft altijd consequent gewaarschuwd voor dit soort samenwerking, omdat de belangen van de gemeenten nu eenmaal wezenlijk anders zijn dat die van een projectontwikkelaar (winst!).

Nu de gemeente in minstens vier gevallen haar hoofd heeft gestoten, mag je toch veronderstellen dat deze ‘schade en schande’ tot enige wijsheid leidt. En dat was precies de reden waarom we een voorstel indienden om de onafhankelijke rekenkamer eens grondig te laten uitzoeken waar en waarom het in al die gevallen misliep en vooral wat de gemeente niet goed heeft gedaan in die samenwerking. Dan kun je in de toekomst anders omgaan met projectontwikkelaars en beter het gemeenschapsgeld beheren. Wat kun je er nu op tegen hebben dat zoiets objectief wordt uitgezocht? Waarom mag je niet eens kritisch naar je eigen fouten kijken?

De coalitiepartijen VVD/Leefbaar, PvdA, Jong Uden en D66 zagen niks in zo’n onderzoek; ze zagen het zelfs als een valse beschuldiging aan het adres van oud-wethouder Bakermans. Wel willen ze zo snel mogelijk wéér een nieuw plan realiseren, nu onder de naam ‘Hoek Promenade’. De winkelpanden aan de Kerkstraat moeten zelfs gesloopt worden voor het nieuwe plan klaar is, laat staan dat er concreet uitzicht is op winkels die zich willen vestigen!

Het weigeren van zo’n onafhankelijk onderzoek schoot mij helemaal in het verkeerde keelgat. “Deze raad is te dom om te leren”, riep ik fel. Een miljoenenverlies kun je afboeken (schade), negatieve publiciteit kom je weer te boven (schande), maar als je deze verspilling van gemeenschapsgeld niet eens wilt gebruiken om er wijzer van te worden is het fundamenteel mis. Tegelijkertijd bewijst dit dat de aanwezigheid van een sterke en kritische SP keihard nodig is.

“Ervaring is het leren van je fouten, sommige mensen hebben veel ervaring”, luidt een ander gezegde. Uden wil blijkbaar geen ervaring…

Spencer Zeegers

REAGEER